بررسی ظرفیت‌های استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در خراسان رضوی | انرژی خورشیدی در سایه

سرور هادیان | شهرآرانیوز؛ افزایش ناترازی انرژی در سال‌های اخیر، سبب شده است تا در ماه‌های گرم سال واحد‌های صنعتی و کشاورزی با کمبود برق روبه‌رو شوند. این مسئله باعث شده تا در هفته یک تا دو روز، واحد‌های تولیدی مجبور به تعطیل‌کردن شوند. به گفته فیروز ابراهیمی، رئیس خانه صمت خراسان رضوی، قطعی برق، روزانه هزار میلیارد تومان به اقتصاد استان خسارت وارد می‌کند. افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی و به‌ویژه متنوع‌کردن سبد تأمین انرژی، یکی از راهکار‌های مقابله با مشکلات فعلی است.

کارشناسان بخش انرژی معتقدند که استفاده از انرژی خورشیدی باتوجه‌به مزایایی مانند کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، تولید برق بدون نیاز به آب و کاهش آلودگی هوا، یکی از راهکار‌های مناسب رفع همیشگی دغدغه مردم درباره کمبود برق و قطع آن است. در میان کشور‌های خاورمیانه، ایران جزو معدود کشور‌هایی است که شهر‌های مهم آن بیشترین میزان نور خورشید سالانه را دارند. چهار شهر مهم ایران (تهران، مشهد، اصفهان و بندرعباس) درمجموع سالانه بیش از ۱۲هزار ساعت از خورشید نور می‌گیرند. 

ظرفیت خراسان رضوی برای راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی و بادی مطلوب است، این استان دارای ظرفیت بی‌نظیری در زمینه تابش آفتاب بوده و به طور متوسط سالانه حدود ۳۰۰روز آفتابی دارد که برای مولد‌های خورشیدی بسیار مناسب است و از مناطق بادخیزی در نیشابور، سبزوار و خواف نیز برخوردار است که بعضا نیروگاه‌های بادی در آنها راه‌اندازی شده است. 

برنامه‌ریزی برای استفاده از برق خورشیدی 

مدیر بازار برق شرکت توزیع برق خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا می‌گوید: خراسان رضوی به لحاظ پتانسیل استفاده از منابع تجدیدپذیر، شرایط بسیار مناسبی دارد چرا که از یک‌سو قابلیت بهره‌برداری از تونل‌های باد منطقه بینالود (دیزباد) و خواف (تیزباد) را دارد و از سوی دیگر باتوجه‌به تابش مناسب خورشید در تمام روز‌های سال، احداث نیروگاه‌های خورشیدی نیز در بیشتر نقاط استان دارای توجیه‌پذیری مناسب فنی و اقتصادی است. 

مهدی مرزبانی می‌افزاید: باتوجه‌به ظرفیت مناسب موجود در استان، شرکت توزیع نیروی برق استان خراسان رضوی درراستای بهره‌برداری حداکثری از این پتانسیل، اقدامات متعددی برای تسهیل سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها انجام داده است به نحوی که امکان اجرای انواع مدل‌های سرمایه‌گذاری انرژی‌های تجدیدپذیر، شامل خرید تضمینی برق از منابع تجدیدپذیر و پاک، ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، مصوبات مربوط به چاه‌های کشاورزی و صنایع در استان فراهم شود. 

وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر بالغ بر ۲۵ مگاوات نیروگاه خورشیدی در قالب طرح‌های مختلف سرمایه‌گذاری، به شبکه توزیع این شرکت متصل است و بر اساس برنامه هفتم توسعه کشور، در پایان سال ۱۴۰۷ باید ظرفیت این بخش در استان حداقل به ۵۰ مگاوات برسد. 

عقب مانده‌ایم 

رئیس هیئت‌مدیره سندیکای صنعت برق (شعبه) خراسان رضوی هم در گفتگو با شهرآرا درخصوص وضعیت استفاده از انرژی خورشیدی در کشورمان می‌گوید: در نصب و استفاده از انرژی خورشیدی عقب هستیم و این موضوع دارای علل مختلفی است که شاید یکی از آنها مقرون‌به‌صرفه نبودن اقتصادی است. 

حسن سویزی می‌افزاید: نرخ برق باید به‌گونه‌ای باشد که فاصله زیادی با هزینه‌های تولید نداشته باشد. به عنوان مثال هزینه تولید برق خورشیدی ۲ هزار و ۷۰۰تومان در کیلووات است، اما در همین تابستان، حتی در بورس تا ۳ هزار و ۵۰۰تومان هم برق خرید و فروش شد و در مقطعی تا ۷هزارتومان رسید. اما هزینه‌ای که به مردم برق را می‌فروشیم، در کیلووات ۱۵۰تومان است، این یعنی خیلی فاصله بین نرخ تولید و فروش برق هست. 

نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به اینکه خوشبختانه در حال حاضر استقبال از تولید انرژی خورشیدی بیشتر شده است، بیان می‌کند: شرکت برق و وزارت نیرو مشوق‌هایی را در این زمینه در نظر گرفته‌اند. از طرفی، این بحث مطرح است که اگر سرمایه‌گذاران بخش خصوصی از خورشید برق تولید کنند، هزینه‌ها را چگونه دریافت کنند. 

سویزی در پاسخ به این پرسش که اقلیم خراسان برای تولید انرژی خورشیدی چه جایگاهی دارد؟ اظهار می‌کند: خوشبختانه تمام ایران برای تولید انرژی خورشیدی موقعیت خوبی دارد. به‌ویژه در جنوب خراسان و حتی بین کاشمر و سبزوار تابش خورشید بسیار عالی است، اما تاکنون سرمایه‌گذاران خیلی روی این قضیه استقبال نشان نداده‌اند. البته کمی استقبال بهتر شده است و امیدواریم در سال‌های آتی این استقبال بیشتر شود.

در ادامه حتما بخوانید رشد ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۳ | انرژی‌های تجدیدپذیر، ارزان‌تر از همیشه

امکان صادرات برق از خورشید

رئیس هیئت مدیره سندیکای صنعت برق (شعبه) خراسان رضوی بیان می‌کند: در صورت مازاد تولید برق از انرژی خورشیدی بحث صادرات نیز مطرح است. اگر سرمایه‌گذار‌ها در این بخش سرمایه‌گذاری کنند مازاد آن را باید صادرات کنند. به نظر من تا زمانی که قیمت برق ارزان باشد، مردم در مصرف آن مدیریت بایسته‌ای نخواهند داشت و باید در اولین گام مشترکان پرمصرف را محدود کرد، زیرا فقط بحث هزینه نیست بلکه آنها را باید در مصرف نیز محدود کنیم. 

تأمین برق صنعت 

به گفته مدیر کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی یکی از راه‌های تأمین برق موردنیاز، همین انرژی‌های تجدیدپذیر است که علاوه بر موضوع تولید برق بر مسائل زیست‌محیطی و کاهش آلودگی نیز بسیار اثرگذار است و برای کل جامعه مفید خواهد بود. امیررضارجبی می‌گوید:‌در سال‌های اخیر در احداث نیروگاه‌های خورشیدی رشد خوبی داشته‌ایم و برخی واحد‌ها از سقف سوله یا زمین خود برای این موضوع استفاده کرده‌اند. امیدواریم باتوجه به تسهیلات و شرایط در نظر گرفته شده برای احداث این نیروگاه‌ها شاهد رشد بیشتر آنها باشیم.